AB Telekom Paketi ve Bireysel Özgürlükler – 2
Friday, November 6th, 2009Ne zaman internet veya haberleşme ile ilgili bir kanun gündeme gelse peşisıra “bireysel özgürlükler ne olacak” sorusu akla geliyor. Gerek içinde bulunduğumuz dijital çağın daha henüz başlarında olmamız gerekse bu dijital çağda nelerin temel hak sayılacağı tartışmalarının hala sürmesi yani bir anlamda kültürel/siyasi/bireysel alanda dijital hayatın insan hakları ile ilişkisinin tam oturmamış olması da bu endişenin oluşmasını tetikliyor. Bu konuda dönüm noktası sayılabilecek bir süreç son iki yıldır Avrupa”nın gündeminde.
Avrupa Birliği uzun bir süredir birliğin telekomünikasyon pazarını düzenlemek amacıyla bir telekom paketi üzerinde çalışıyordu. Daha rekabetçi bir telekom sektörü yaratmak, üye devletlerin rekabete aykırı davranışlar sergileyen büyük telekom firmaları üzerinde daha fazla kontrol elde etmesini sağlamak, telif haklarını korumak ve de tüketicileri korumak gibi amaçlar beyan edilerek yola çıkılan tasarı süreç içinde değişikliklere uğradı. Bu değişikliklerden biri son kullanıcıları doğrudan etkileyebilecek bir yasaklama barındırıyordu. Bu değişiklikle ilgili burada “AB Telekom Paketi ve Bireysel Özgürlükler ve Yasaklar” başlığıyla durumu özetlemiştik.
O zamanlar hala tartışılan ve bir taslak olan telekom paketi geçtiğimiz perşembe günü (05.11.2009) yapılan oturum sonrası son şeklini aldı. Paketin son şeklinde, büyük tartışmalar yaratan “mahkeme kararı ve/veya bilgilendirme olmadan korsan içeriğe erişen kullanıcıların internet bağlantılarının doğrudan kesilmesi” hükmü çıkarıldı ve internet erişiminin temel bir hak olduğu kabul edildi. Karar sonrası Avrupa Birliği”nin telekomünikasyon düzenlemelerinden sorumlu üyesi Viviane Reding konuyla ilgili yaptığı yorum da zaten konunun önemini gösteriyor:
“Bu internet özgürlüğü kararının bir benzeri yok ve bu karar Avrupa Birliği”nin temel hakları çok ciddiye aldığının çok ciddi bir göstergesi“.
Gerek Avrupa çapında internet kullanıcılarından, gerekse tüketici örgütlerinden gelen tepkiler ve İsveç Korsan Partisinin karşı kampanyası sonrasında değiştirilen ve son şekli verilen paket konusunda hala farklı fikirler dile getiriliyor. Mesela bir çok tüketici örgütü ve İsveç Korsan Partisi paketin son hali için elden gelenin en iyisi yorumunu yaparken(bkz : İsveç Korsan Partisi Basın Açıklaması Press Release from the Swedish Pirate Party) bazı kesimler ise hukuki anlamda daha net ifadeler koyulmadığını ve bunun ileride problem yaratabileceğini dile getiriyor. (Europe only goes half-way in protecting Internet rights) The New York Times ise konuya iyimser yaklaşanlardan(E.U. Leaders Bolster Internet Access Protections). Konuyla ilgili çeşitli görüşler olsa da çoğu kesimin kabul ettiği gerçek “paket ile internet erişiminin temel bir hak olduğunun kabul edilmesi”.
“Çok uzun ve zorlu bir mücadeleydi fakat en azından bütün taraflar kullanıcıların temel haklarının güvenceye alınması gerektiğini kabul etti.” Avrupa Tüketici Örgütünden Monique Goyens”in karar sonrası söylediği sözlerde sürecin ne kadar sancılı olduğunu gösteriyor. (EU offers hope to file-sharers)
Süreç tam anlamıyla sonlanmadı. Komisyonlarda son şekli verilen tasarı Avrupa Parlamentosunda ve Konseyinde onaylandıktan sonra yürürlüğe girecek. Bundan sonra en çok internet üzerinde daha fazla denetim isteyen Fransız ve İngiliz hükümetlerinin ne yapacağı merak konusu. Takip edenlerin hatırlayacağı üzere bu iki hükümet internet üzerinde daha fazla denetim için yasal değişiklikleri tartışıyor.
Dijital çağın henüz başlarındayız, birçoklarının dediği gibi dijital çağ henüz emekleme aşamasında. Birşeyi en çok tam da bu emekleme aşamasında biçimlendirebilirsiniz. O yüzden dijital haklar konusu önemli. Ve sivil toplum örgütlerinin ve son kullanıcıların haklarını korumak için yapması gereken çok şey var. Avrupa Birliği”nde elde edilen -görece- zafer bu anlamıyla da çok önemli bir gelişme.
Karar 5 kasımda çıktı, bizde V for Vendetta filminden bir cümle ile bitirelim:
Remember, remember 5th of November…
Konuyla ilgili Bağlantılar
European Union Press Releases – Agreement on Telecom Reform
The Wall Street Journal – European Parliament Agrees on Overhaul of Telecom Rules
The Independent – File sharers win as EU agrees on web users” rights
The New York Times – E.U. Leaders Bolster Internet Access Protections
BBC News – EU offers hope to file-sharers
PC World – EU Breaks Deadlock in Debate Over Right to Internet Access
Neşeli Cumalar,
Erhan Ekici